Mộc nhĩ trắng rất thích hợp với người cao tuổi. Để trị ho khan kéo dài hoặc ho ra máu, có thể lấy mộc nhĩ trắng 10-15 g làm sạch, cho vào nồi, đun sôi với nước trong 2 phút, vớt ra để ráo rồi trộn với dầu vừng và gia vị thành salat, dùng trong bữa ăn. Theo Đông y, mộc nhĩ trắng vị ngọt, tính bình, có công dụng tư âm, nhuận phế, dưỡng vị, sinh tân, rất thích hợp cho những người suy nhược cơ thể, suy nhược thần kinh, bị các bệnh lý đường hô hấp, tăng huyết áp, thiểu năng tuần hoàn não... Mộc nhĩ trắng cũng rất tốt cho người có hội chứng âm hư nội nhiệt, biểu hiện bằng các dấu hiệu như người gầy, miệng khô họng khát, đầu choáng, mắt hoa, lòng bàn tay và bàn chân nóng, trong ngực bức bối không yên, hay ra mồ hôi trộm, ngủ kém, dễ mộng mị, đại tiện táo, tiểu tiện đỏ... Theo y học hiện đại, mộc nhĩ trắng có tác dụng tăng cường khả năng miễn dịch của cơ thể (đặc biệt là hệ thống miễn dịch tế bào), nâng cao năng lực tạo máu của tủy xương. Nó cũng giúp cải thiện chức năng của gan và thận; thúc đẩy quá trình tổng hợp protid trong gan, làm giảm cholesterol trong máu. Ngoài ra, mộc nhĩ trắng còn có tác dụng chống phù và chống phóng xạ ở một mức độ nhất định. Sau đây là một số bài thuốc từ mộc nhĩ trắng: Bài 1: Mộc nhĩ trắng 25 g, đường phèn 250 g. Mộc nhĩ ngâm nước ấm cho nở hết rồi rửa sạch, cắt bỏ chân, cho vào bát cùng đường phèn và nước, chưng cách thủy trong 30 phút, chia ăn vài lần. Công dụng: Bồi bổ cơ thể, trị các bệnh phổi thể âm hư có ho khan, ho ra máu. Bài 2: Mộc nhĩ trắng 10 g, đại táo 20 quả, gạo tẻ 100 g, đường phèn 50 g. Mộc nhĩ làm sạch, đại táo bỏ hạt rồi cùng cho vào nồi ninh với gạo thành cháo, chế thêm đường phèn, chia ăn vài lần trong ngày. Công dụng: Tư âm, nhuận phế, kiện tỳ, ích vị, dùng cho người bị bệnh phổi và bệnh đường tiêu hóa có sốt, ho khan, ăn không ngon miệng, mệt mỏi, đại tiện táo. Bài 3: Mộc nhĩ trắng 10 g, mộc nhĩ đen 10 g. Hai thứ ngâm nước ấm cho nở hết rồi làm sạch, đem chưng cách thủy với nước và đường phèn, chia ăn 2 lần. Công dụng: Dùng cho người bệnh tăng huyết áp, vữa xơ động mạch, rối loạn lipid máu... Bài 4: Mộc nhĩ trắng 10 g, hạt sen tươi 30 g, nước luộc gà và gia vị vừa đủ. Mộc nhĩ làm sạch rồi luộc cho đến khi thật trong thì vớt ra. Hạt sen bóc bỏ vỏ ngoài và tâm rồi đem hầm với nước luộc gà, khi chín thì đổ mộc nhĩ trắng vào, chế thêm gia vị rồi dùng làm canh ăn. Công dụng: Trị chứng mất ngủ, buồn phiền, rạo rực, miệng khô, họng khát. Bài 5: Mộc nhĩ trắng 20 g, thịt lợn nạc 200 g, gia vị vừa đủ. Mộc nhĩ làm sạch, thịt lợn thái chỉ; đem xào chín hai thứ với dầu thực vật. Tiếp đó, cho nước bột gạo pha loãng vào đun sôi một lát, chế thêm gia vị, chia ăn vài lần. Công dụng: Bồi bổ cơ thể, chữa các chứng đầu váng, tai ù, kém ăn, ăn chậm tiêu, nhịp tim chậm. Bài 6: Mộc nhĩ trắng 10 g, đỗ trọng (tẩm mật nướng) 10 g, đường phèn 50 g. Sắc đỗ trọng lấy nước, bỏ bã rồi cho mộc nhĩ (đã làm sạch) vào hầm kỹ. Khi chín, chế thêm đường phèn, ăn trong ngày. Công dụng: Tư bổ can thận, kiện não, tỉnh thần, dùng chữa các chứng thận hư, lưng đau, xương cốt rã rời, đầu váng, tai ù, mất ngủ, mỏi mệt. Chú ý: Không được dùng mộc nhĩ trắng đã biến chất, biểu hiện bằng các dấu hiệu: màu ngả vàng, kém tươi, không đàn hồi, có vết mốc hoặc dính lại với nhau. Việc dùng loại mộc nhĩ này có thể dẫn tới ngộ độc, gây tổn thương các cơ quan như ruột, gan, thận và trung khu thần kinh, thậm chí có thể dẫn đến suy thận cấp tính và tử vong. ThS Hoàng Khánh Toàn